Α΄ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ: ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ Περιγραφή: Όταν λέμε «ελληνική μυθολογία» εννοούμε το σύνολο των ελληνικών μύθων, των οποίων η μελέτη τους μας βοηθά να κατανοήσουμε τον βαθύτερο συμβολισμό που αυτοί κρύβουν μέσα τους. Η ελληνική μυθολογία είναι ιστορία και χαρακτηρίζεται και ως η ραχοκοκαλιά της πολιτισμικής μας κληρονομιάς και ταυτότητας, ενώ παράλληλα αποτελεί διαχρονικά ένα σπουδαιότατο εργαλείο γνώσης και σοφίας. Συνίσταται σε μια πλούσια συλλογή αφηγημάτων που αναφέρονται στην προέλευση του κόσμου και εξιστορούν τη ζωή και τις περιπέτειες μιας ευρείας ποικιλίας θεών, ηρώων, ηρωίδων και άλλων μυθολογικών πλασμάτων. Αυτές οι ιστορίες αρχικά διαμορφώθηκαν μέσω της προφορικής και ποιητικής παράδοσης, πριν να διαδοθούν γραπτώς μέσα από τα έργα της ελληνικής λογοτεχνίας.
Β΄ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ : Περιγραφή: Η πλοκή και τα θέματα παρουσιάζονται με στοιχεία παραμυθιού, τα οποία μπλέκονται με χαρακτηριστικά γεγονότα της ζωής του συγγραφέα. Πίσω από αυτόν τον φανταστικό κόσμο που πλάθει ο συγγραφέας, κρύβεται ένας μεγάλος προβληματισμός για τον άνθρωπο, τις αξίες, τους στόχους, τον ρόλο του στη ζωή και τα συναισθήματά του. Τα θέματα που παρουσιάζονται κρύβουν σύμβολα, ενώ ταυτόχρονα αναλαμβάνουν να δώσουν στον αναγνώστη ένα μάθημα ζωής και ανθρωπιάς. Η ιστορία του Μικρού Πρίγκιπα προσεγγίζει θέματα όπως η αγάπη, η φιλία, η μοναξιά, η συμπερίληψη.
Γ΄ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ: ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΧΩΡΙΣ ΟΝΟΜΑ Περιγραφή: Ο Βασιλιάς Αστόχαστος, οδηγεί το βασίλειό του σε παρακμή, ο οποίος δεν νοιάζεται για τίποτα παρά μόνο για διασκεδάσεις και εύκολη ζωή. Όπως είναι φυσικό σε λίγο καιρό το βασίλειο καταρρέει. Το θησαυροφυλάκιο αδειάζει! Η χώρα δανείζεται συνέχεια και ο τόπος ερημώνει Οι πάντες υποφέρουν και επιδιώκουν μόνο το ατομικό τους συμφέρον αδιαφορώντας για το κοινό καλό. Το Βασιλόπουλο, ο Συνετός, με τη βοήθεια της Ειρηνούλας, της μικρής του αδερφής, και δύο γυναικών, της Γνώσης και της Φρόνησης, πασχίζει για την αναγέννηση της πατρίδας του. Βασικά συστατικά για να επιτύχει το όραμά του πετύχει είναι η εργατικότητα και η συλλογικότητα, η τιμιότητα και η αρετή, η προσφορά και η θυσία, η υπομονή και η σύνεση, η δικαιοσύνη και η επικράτηση της αλήθειας. Οπλισμένος με θάρρος και θέληση, αγωνίζεται να δώσει νέα πνοή στο χαμένο όραμα και να αποκαταστήσει την ευημερία στη χώρα του μέσω της αναγέννησής της.
Ε΄ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ – ΜΑΥΡΗ ΚΑΛΛΟΝΗ Περιγραφή: Η Μαύρη Καλλονή, ένα πανέμορφο νεαρό άλογο που αναγκάζεται να απομακρυνθεί από το πρώτο της σπίτι, όπου μεγάλωσε με πολλή φροντίδα και να ζήσει μαζί με σκληρούς ανθρώπους όπου και θα γνωρίσει την κακοποίηση. Μέσα από την αφήγηση που κάνει το ίδιο το άλογο, γεμάτο τρυφερότητα και συγκίνηση, αφηγείται σε πρώτο πρόσωπο όλη του τη ζωή. Τις ευτυχισμένες στιγμές που έζησε δίπλα σε καλούς ανθρώπους που το φρόντιζαν και το αγαπούσαν και τις δυσκολίες που αντιμετώπισε που από ανθρώπους σκληρούς που ένιωθαν μίσος για τα ζώα. Με όση δύναμη και πείσμα διαθέτει, θα καταφέρει να σταθεί στα πόδια του και να ξαναβρεί μια οικογένεια που θα το αγαπήσει. Η συγκινητική περιγραφή για τα βάσανα των ζώων εργασίας δημιουργεί στα παιδιά μεγάλη ευαισθητοποίηση για την καλή διαβίωση των ζώων και αναδεικνύει μηνύματα θάρρους, αξιοπρέπειας και ανθρωπιάς.
ΣΤ΄ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ: Ο ΓΥΡΟΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΣΕ 80 ΗΜΕΡΕΣ- Περιγραφή: Ο Άγγλος αριστοκράτης Φιλέας Φογκ βάζει στοίχημα ότι μπορεί να κάνει το γύρο του κόσμου σε 80 ημέρες, σε μια εποχή που τα ταχύτερα συγκοινωνιακά μέσα ήταν το τρένο και το ατμόπλοιο. Συντροφιά με τον πιστό του υπηρέτη Πασπαρτού, θα διανύσει ασύλληπτες αποστάσεις χωρίς να φαντάζεται ότι ένας μυστικός αστυνομικός παρακολουθεί την κάθε του κίνηση, γιατί τον θεωρεί ύποπτο μιας μεγάλης κλοπής σε τράπεζα του Λονδίνου. Τα θέματα που περιλαμβάνει το έργο, η ανθρώπινη αξιοπρέπεια, η πίστη, η δυνατή φιλία οι πολιτιστικές διαφορές, οι διαφορετικές κουλτούρες, δύνανται να αξιοποιηθούν στο πνεύμα της προώθησης αλλά και της ενδυνάμωσης της διαπολιτισμικότητας και των πανανθρώπινων δικαιωμάτων και αξιών.
Η λογοτεχνία εντάσσεται ουσιαστικά και ολοκληρωμένα στο εκπαιδευτικό σύστημα, αναγνωρίζοντας τη μοναδική συμβολή της στην πνευματική και συναισθηματική ανάπτυξη των μαθητών και μαθητριών. Με τον τρόπο αυτό γίνεται πράξη ένα διαχρονικό ζητούμενο και υποστηρίζεται η συνεχής προσπάθεια εκπαιδευτικών, ακαδημαϊκών και πολιτιστικών φορέων για την ένταξη ολοκληρωμένων λογοτεχνικών έργων στη σχολική εκπαίδευση.
Στο πλαίσιο αυτής της πρωτοβουλίας, οι μαθητές και οι μαθήτριες από το Νηπιαγωγείο έως και τη Γ΄ Λυκείου θα έχουν τη δυνατότητα να μελετούν, παράλληλα με τα σχολικά εγχειρίδια, επιλεγμένα λογοτεχνικά έργα Ελλήνων και ξένων λογοτεχνών. Στόχος είναι η ενίσχυση της φιλαναγνωσίας και η ανάπτυξη της ψυχαγωγικής ανάγνωσης, ώστε οι μαθητές/τριες να απολαμβάνουν τη λογοτεχνία ως αυτόνομη εμπειρία, να επενδύουν στην ελεύθερη εξερεύνηση διαφορετικών κειμένων και να καλλιεργούν την αγάπη τους για το διάβασμα πέρα από ζητήματα που σχετίζονται με τις πιθανές θεματικές συνδέσεις, τα υπάρχοντα ανθολόγια κειμένων ή με μια εξετασιοκεντρική θέασή της. Άλλωστε, κριτήριο για την επιλογή των προσωπικών μας αναγνωσμάτων είναι κυρίως το ενδιαφέρον και η απόλαυση που προσφέρουν τα κείμενα.
Το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) ανέλαβε τη διαδικασία επιλογής των λογοτεχνικών έργων, λαμβάνοντας υπόψη θεματικά, ειδολογικά και ιστορικά κριτήρια. Τα λογοτεχνικά είδη επιλέχθηκαν με βάση το ηλικιακό στάδιο, τη γνωστική ωρίμανση και τα ενδιαφέροντα των μαθητών/τριών, ενώ οι θεματικές τους καλύπτουν τα ισχύοντα και τα νέα Προγράμματα Σπουδών για τη Λογοτεχνία. Παρόλο που η ανάγνωση λογοτεχνικών κειμένων προβλεπόταν και στα υπάρχοντα και στα Νέα Προγράμματα Σπουδών, η απουσία διάθεσης λογοτεχνικών βιβλίων στους μαθητές και τις μαθήτριες περιόριζε την ενσωμάτωση της λογοτεχνίας στη διδακτική πράξη. Με την εισαγωγή ολοκληρωμένων λογοτεχνικών έργων, ενισχύεται η «εκφραστική και κατανοούσα» ανάγνωση, επιτρέποντας στους μαθητές και τις μαθήτριες να εξοικειωθούν με τη δομή και το ύφος των έργων, να κατανοήσουν τη σχέση μέρους και συνόλου και να αναπτύξουν ερμηνευτικές δεξιότητες. Παράλληλα, η επαφή με σημαντικά έργα ενισχύει την αισθητική παιδεία και την προσωπική έκφραση τους. Μια καινοτόμος πτυχή αυτής της δράσης είναι και η ψηφιακή πλατφόρμα eVivlio, η οποία προσφέρει πρόσβαση σε 19 βιβλία που εντάσσονται στη δράση αυτή. Μέσω της πλατφόρμας, οι μαθητές και οι μαθήτριες μπορούν να ακούν και να αλληλεπιδρούν με τα λογοτεχνικά έργα, αξιοποιώντας σύγχρονα ψηφιακά εργαλεία που ενισχύουν την εμπειρία τους.
Η ένταξη των λογοτεχνικών έργων στο σχολείο αποτελεί μια εκπαιδευτική τομή με μακροχρόνια οφέλη. Στο πλαίσιο αυτό μια ακόμα σημαντική ενέργεια είναι η ενίσχυση των σχολικών βιβλιοθηκών, ώστε οι μαθητές/τριες να έχουν την ευκαιρία να εξερευνήσουν ένα ευρύ φάσμα λογοτεχνικών κόσμων, ενισχύοντας τη διάσταση της διαφορετικότητας και της παγκόσμιας κατανόησης. Η φιλαναγνωσία, η κριτική σκέψη και η αγάπη για τη λογοτεχνία καλλιεργούνται μέσα από την ουσιαστική επαφή των μαθητών/τριών με τα λογοτεχνικά έργα. Με τις κατάλληλες παιδαγωγικές προσεγγίσεις και την υποστήριξη της εκπαιδευτικής κοινότητας, αυτή η προσέγγιση μπορεί να αποτελέσει το θεμέλιο για μια νέα εποχή στη διδασκαλία της λογοτεχνίας, εμπνέοντας τους μαθητές, τις μαθήτριες, τους γονείς και τους κηδεμόνες να γίνουν δια βίου αναγνώστες και σκεπτόμενοι πολίτες. Πηγή; ΙΕΠ
